Frituren is een kooktechniek die in veel keukens over de hele wereld veelvuldig wordt gebruikt. Het kan zowel thuis als in restaurants worden gedaan. In dit artikel leer je wat het is, hoe je het doet, welke gerechten je ermee kunt maken en enkele tips om het proces veiliger en gemakkelijker te maken.
Wat is frituren?
Frituren is een kookmethode waarbij voedsel wordt ondergedompeld in heet vet of olie om het snel te garen en een knapperige buitenkant te creëren. Er zijn verschillende soorten frituurvet, en de keuze hiervan kan invloed hebben op de smaak en textuur van het eindproduct.
Het frituurproces
Tijdens het frituren wordt voedsel ondergedompeld in hete olie, meestal tussen de 160 en 190 graden Celsius. De buitenkant van het voedsel wordt snel dichtgeschroeid, waardoor een knapperige korst ontstaat en de binnenkant sappig blijft. Het is een relatief snelle manier om voedsel te bereiden, maar het kan ook leiden tot een hoger vetgehalte in het eindproduct.
Soorten frituurvet
Er zijn verschillende soorten frituurvet, zoals plantaardige olie, zonnebloemolie, arachideolie en frituurvet op basis van dierlijke vetten. Het is belangrijk om een olie te kiezen met een hoog rookpunt, zodat het niet verbrandt tijdens het frituren. Daarnaast is het raadzaam om een olie te kiezen met een neutrale smaak, zodat het de smaak van het voedsel niet beïnvloedt.
De juiste temperatuur
Het is belangrijk om de juiste temperatuur te gebruiken bij het frituren om ervoor te zorgen dat het voedsel gelijkmatig gaar wordt en niet te vet wordt. De ideale temperatuur ligt meestal tussen de 160 en 190 graden Celsius. Te lage temperaturen kunnen leiden tot een te vet en slap eindproduct, terwijl te hoge temperaturen ervoor kunnen zorgen dat het voedsel verbrandt voordat het vanbinnen gaar is.
Frituurtijden en temperaturen
De frituurtijd en temperatuur variëren afhankelijk van het soort voedsel dat je frituurt. Hier zijn enkele algemene richtlijnen:
Snacks zoals friet en kroketten: 175 tot 190 graden Celsius, 3-5 minuten
Groenten zoals uienringen of courgette: 160 tot 170 graden Celsius, 2-4 minuten
Vis zoals kibbeling: 170 tot 180 graden Celsius, 4-6 minuten
Desserts zoals appelbeignets: 170 tot 180 graden Celsius, 3-5 minuten
Frituurtips
Gebruik van een frituurpan
Een frituurpan is handig. Het helpt je om de temperatuur van de olie nauwkeurig te regelen en zorgt voor een gelijkmatige verhitting. Bovendien is het eenvoudiger en veiliger om een frituurpan te gebruiken dan een gewone pan op het fornuis.
Veiligheid tijdens het frituren
Frituren kan gevaarlijk zijn als je niet voorzichtig bent. Hier zijn enkele veiligheidstips:
Gebruik een hittebestendige keukenthermometer om de temperatuur van de olie te controleren.
Hou kinderen en ook huisdieren uit de buurt van de frituurpan.
Gebruik een deksel of spatdeksel om spatten te voorkomen.
Plaats voedsel voorzichtig in de hete olie om spatten te minimaliseren.
Laat het voedsel na de bereiding uitlekken op keukenpapier om overtollig vet te verwijderen.
Frituurgerechten
Snacks
Er zijn talloze snacks die je kunt frituren, zoals friet, bitterballen, kroketten en kaassoufflés. Deze snacks zijn populair in Nederland en worden vaak geserveerd bij feestjes en evenementen.
Groenten
Het is niet alleen voor snacks; je kunt ook groenten frituren voor een heerlijk bijgerecht of voorgerecht. Enkele voorbeelden zijn uienringen, courgettefrietjes en gefrituurde bloemkool.
Vis
Gefrituurde vis is een populair gerecht in veel landen. Kibbeling, een Nederlands gerecht van gefrituurde vis, is een uitstekend voorbeeld van hoe frituren de smaak en textuur van vis kan verbeteren.
Desserts en andere lekkernijen
Ook desserts kunnen worden gefrituurd. In Nederland zijn bijvoorbeeld oliebollen en appelbeignets populaire gefrituurde lekkernijen.
Gezondheidsaspecten van frituren
Deze bakmethode kan leiden tot een hoger vetgehalte in voedsel, wat kan bijdragen aan gezondheidsproblemen zoals obesitas en hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk om met mate te frituren en te kiezen voor gezondere bereidingsmethoden waar mogelijk.
Antioxidanten
Hoewel het niet de gezondste kookmethode is, zijn er enkele onderzoeken die suggereren dat het frituren in bepaalde soorten olie, zoals olijfolie, de antioxidantencapaciteit van het voedsel kan verhogen. Echter, de algehele voedingswaarde en het vetgehalte van het voedsel moet nog steeds in overweging worden genomen bij het beoordelen van de gezondheidseffecten.
Alternatieven
Er zijn verschillende alternatieven die minder vet bevatten en over het algemeen gezonder zijn. Enkele voorbeelden zijn:
Bakken in de oven: Hierbij wordt het voedsel gelijkmatig gaar en knapperig zonder onder te dompelen in olie.
Grillen: Dit zorgt voor een vergelijkbare knapperigheid als frituren, maar met minder vet.
Stomen: Een gezonde manier om voedsel te bereiden, met behoud van voedingsstoffen en zonder toevoeging van extra vet.
Roerbakken: Dit is een snelle en gezonde manier om voedsel te bereiden met een kleine hoeveelheid olie.
Wist je dat?
Door eten twee keer te frituren, eerst op een lagere temperatuur en daarna op een hogere, krijg je een krokanter resultaat.
Voeg bevroren voedsel nooit direct toe aan hete olie; dit kan leiden tot spatten en ongelukken.
Meng verschillende soorten oliën, zoals pinda- en zonnebloemolie, om een hogere rooktemperatuur en een unieke smaak te bereiken.
Zeef gebruikte frituurolie met een koffiefilter om deeltjes te verwijderen en de olie langer te kunnen hergebruiken.
Voeg een takje munt toe aan de olie tijdens het frituren om nare geuren te verminderen.
Gebruik een stukje brood om te testen of de olie heet genoeg is; het brood moet in ongeveer 60 seconden goudbruin zijn.
Voeg een beetje wodka toe aan het beslag voor een extra knapperige korst, omdat de alcohol snel verdampt.
Verwarm het frituurmandje mee om te voorkomen dat het voedsel blijft plakken.
Frituur verse kruiden zoals salie of basilicum voor een knapperige garnering en extra smaak.
Gebruik rijstmeel in plaats van tarwemeel om de opname van olie door het voedsel te verminderen.
Droog voedsel grondig af voordat je het frituurt om overmatig spatten te voorkomen.
Voeg een snufje zuiveringszout toe aan het beslag voor extra luchtigheid.
Bewaar frituurolie op een koele, donkere plaats en in een luchtdichte container om de levensduur te verlengen en de smaak te behouden.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kok
Als kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander dat ook simpele gerechten bijzonder smakelijk kunnen zijn. Steeds meer mensen zijn ook op zoek naar gerechten waarbij niet de hele keuken op z'n kop hoeft te worden gezet.
Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken, en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Zijn motto. "soms kom ik erg dom over, maar ik draag tenminste een schone leesbril, en zie dus alles helder".
