Tomatenjam maken

Tomatenjam maken is misschien niet het eerste waar je aan denkt bij het bereiden van jam, maar het is zeker een verrassend veelzijdige en heerlijke toevoeging aan je keukenrepertoire. Deze unieke jamsoort transformeert de nederige tomaat, vaak gebruikt in hartige gerechten, tot een prachtige zoete of zoet-zure spread die op vele manieren kan worden gebruikt.

Tomaten zijn rijk aan vitamines zoals vitamine C en K, en bieden daarnaast ook waardevolle antioxidanten zoals lycopeen, die tal van gezondheidsvoordelen hebben. Door tomaten te verwerken tot jam, kun je deze voedzame vruchten op een nieuwe en spannende manier gebruiken. Of je nu kiest voor een klassieke bereiding met suiker of een variant zonder toegevoegde suikers, tomatenjam kan zowel als beleg, als smaakmaker in sauzen, of zelfs als basis voor een dressing dienen.

Recept zonder toegevoegde suikers

Tomatenjam maken met suikervervangers is een uitstekende optie voor iedereen die op zoek is naar een gezonder alternatief voor traditionele jam met veel suiker. Deze variant biedt dezelfde rijke, zoete smaak door gebruik te maken van natuurlijke zoetstoffen.

Ingrediënten

• 1 kilo rijpe tomaten, ontveld en in stukjes gesneden
• 100 milliliter appelsap (als natuurlijke zoetstof)
• Sap van 1 grote citroen
• 2 eetlepels honing of agavesiroop
• 1 theelepel gemalen kaneel (optioneel)

Bereiding

1. Begin met het voorbereiden van de tomaten door ze eerst te wassen. Snijd een kruisje aan de onderkant van elke tomaat en dompel ze enkele seconden in kokend water, zodat de schil gemakkelijk te verwijderen is. Pel de tomaten, verwijder de zaadjes en snijd ze in kleine stukjes.
2. Doe de tomatenstukjes in een grote kookpan. Voeg het citroensap, appelsap, honing of agavesiroop en eventueel kaneel toe aan de pan. Verwarm het mengsel op een middelhoog vuur en blijf continu roeren om aanbranden te voorkomen. Zodra de jam begint te koken, zet je het vuur lager en laat je het zachtjes pruttelen.
3. Laat de jam ongeveer 30 tot 45 minuten zachtjes koken. Het mengsel zal geleidelijk dikker worden. Roer regelmatig om ervoor te zorgen dat de jam niet aan de pan blijft plakken. Je kunt de dikte van de jam testen door een beetje op een koud bordje te leggen; als het stolt, is de jam klaar.
4. Gebruik een trechter om de hete jam in de schone jampotten te gieten. Vul de potten tot net onder de rand. Zorg ervoor dat er geen jam op de randen zit, dit kan het afsluiten bemoeilijken.
5. Draai de deksels op de potten en zet ze voor 5 minuten op hun kop. Dit helpt bij het creëren van een vacuüm. Zet de potten daarna rechtop en laat ze volledig afkoelen. Bewaar de tomatenjam op een koele, donkere plaats.

Houdbaarheid van tomatenjam

Gesloten pot

Een goed gesloten pot tomatenjam kan bij kamertemperatuur ongeveer 1 tot 2 jaar bewaard blijven. Zorg ervoor dat de potten voor het vullen volledig zijn gesteriliseerd om de houdbaarheid te maximaliseren.

Open pot

Eenmaal geopend, bewaar je de tomatenjam in de koelkast. Hier blijft hij ongeveer 2 tot 3 weken goed.

Bewaartips

• Bewaar altijd op een koele, donkere plaats.
• Zorg dat de rand van de pot schoon is voor je de deksel erop schroeft.

Veelzijdigheid van tomatenjam

Tomatenjam is niet alleen heerlijk op brood of toast, maar ook fantastisch als glazuur voor vleesgerechten, als toevoeging aan dressings, of zelfs als een verrassende twist in je cocktails.

Mijn advies en tips

1. Niet alle tomaten zijn geschikt voor het maken van jam. Ga voor rijpe, zoete variëteiten zoals Roma of San Marzano. Deze tomaten hebben minder water en meer vlees, wat resulteert in een rijkere en dikker jam. Gebruik tomaten die net iets overrijp zijn, want die hebben de meeste natuurlijke suikers.
2. Veel mensen houden er niet van om zaden in hun jam te vinden. Snijd de tomaten in vieren en schep de zaden eruit met een lepeltje. Dit kost wat tijd, maar het maakt een groot verschil in de uiteindelijke textuur van je jam.
3. Tomatenjam kan veel spannender worden met de juiste kruiden. Probeer eens een snufje kaneel, steranijs of zelfs een beetje geraspte gember toe te voegen. Deze kruiden geven een verrassende twist aan de smaak en maken je jam uniek.
4. Naast het sap van citroen, kun je ook wat geraspte citroenschil toevoegen aan je tomatenjam. Dit geeft een heerlijke frisse smaak en helpt ook om de natuurlijke pectine in de schil te benutten, wat helpt bij het indikken van de jam.
5. De smaak van tomaten kan variëren afhankelijk van het seizoen en de variëteit. Proef je jam regelmatig tijdens het koken en pas de hoeveelheid suiker of zuur (bijvoorbeeld citroensap of azijn) aan naar eigen smaak. Dit zorgt ervoor dat je jam altijd perfect in balans is.
6. Bij het maken van jam is de keuze van de pan belangrijk. Gebruik een brede, ondiepe pan om de tomaten gelijkmatig te laten sudderen en het vocht sneller te laten verdampen. Dit verkort de kooktijd en helpt om de smaak te concentreren.
7. Na het koken, laat je de jam een nacht rusten voordat je deze in potten doet. Dit geeft de smaken de tijd om zich goed te mengen en te intensiveren. De volgende dag kun je de jam eventueel nog even kort opwarmen voordat je hem in schone potten giet.
8. Voor een extra diepgang in smaak kun je op het einde van het kookproces een klein scheutje balsamicoazijn toevoegen. Dit geeft een subtiele, zoete en zure dimensie aan je tomatenjam, die perfect past bij de natuurlijke zoetheid van de tomaten.